صفحه 1 از 2

مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۱۰:۲۸ ق.ظ
توسط Mahdi
[JUSTIFY]بیدمشک (قسمت اول) :

اگه کسی زمین داشته باشه و هر سال زنبوراشو توی زمستون و اول بهار اونجا بزاره و بیدمشک نکاره خیلی ضرر کرده !!! این پست بدرد کسایی میخوره که شرایط بالا رو داشته باشن .

بیدمشک

این درخت جزو اولین درختاییه که توی بهار گل میده (بعضی وقتا بادام زودتر گل میده ) و گرده و شهد غنی و خوبی داره . حدود ۲-۳ هفته گل داره و نیاز نسبتا زیادی به آب داره . یه سری درخت های دیگه هم هست که ظاهرا شبیه به بیدمشکن مثل جودون (اسم محلی البرز مرکزی) و یکسری هم از نظر شهد شبیه به اونن مثل زردِ بید ، البته زنبور نسبت به بیدمشک کمتر روش کار میکنه . ولی اینو بگم که هیچ چیزی مثل کار کردن زنبور روی بیدمشک توی یه روز آفتابی حال زنبوردارا رو جا نمیاره ( خصوصا زنبوردارای نیمه شمالیه ایران )
کاشت :

تکثیر این درخت بصورت قلمه است . برای این کار یه شاخه با قطر حدود ۲-۳ سانت رو جوری می بریم که حداقل سه جوانه روش وجود داشته باشه . بالای آخرین جوانه رو بصورت اریب قطع میکنیم . اگه هورمون ریشه دهی داشتیم قلمه ها رو توی هورمون میزنیم ( هورمون توی بازار تهران ۱۰۰۰۰ تا ۱۴۰۰۰ تومنه ) با رعایت جهت بالای قلمه داخل خاک میبریمش .می تونیم پایین قلمه ها رو خراش های کوتاه و سطحی بدیم .بعد از کاشت بطور منظم آب میدیم تا برگ بزنه . باید بدونیم که تا سال اول احتمال خشک شدنش در اثر کم آبی وجود داره . میشه از بیدمشکایی که گلفروش ها توی بهار میارن استفاده کرد . بطور تقریبی از هر ترکه ۳ تا قلمه میشه جدا کرد .

یادمون باشه که : قلمه ها رو داخل خاک فرو نکنیم و برای کاشتنش مثل درخت دورش رو بکنیم .

کلا بید مشک درخت بی غیرتیه و زود ریشه میزنه ( باید به اونایی که این اسم رو روش گذاشتن گفت که اگه سخت ریشه میداد و اذیتمون میکرد خوب بود ؟! )[/JUSTIFY]

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۱۱:۲۴ ق.ظ
توسط ehsanklop
سلام
ایا بیدمشک تو مناطق گرمسیر هم قابل کشت هست؟(تابستون 49 درجه)

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۱۱:۴۸ ق.ظ
توسط mellifera
[JUSTIFY]بیدمشک Salix eagyptica


[CENTER]تصویر [/CENTER]چکیده

برای درختان بید حدود 400 گونه شناخته شده است که یکی از آنها با نام علمی Salix eagyptica خوانده می­شوند. بیدمشک گیاهی از نژاد بید است که سنبله­ های معطر دارد. اسانس این گیاه معروف به عرق بیدمشک از خواص درمانی فراوانی برخوردار است. چنان که تب­ بر و ضدالتهاب بوده، در تقویت قلب و دستگاه عصبی مؤثر است. این خواص از موادی از جمله سالیسین، فنول و فلاوونیویید ناشی می­شود که در پوست برگ و سنبله­ های این گیاه، به فراوانی یافت می­ شوند.

درختچه ­های بید در خاک­های مرطوب و مناطق سرد می­ رویند. همه درختان بید دارای پوست آبدار، چوب سخت و شاخه­ های باریک اند و شیره­ی آنها سرشار از سالیسین است. (فاطمه شفاهی / 1390).......

تاریخچه

آشوریها ، سومری ها و مصری ها از زمان باستان پوست و برگ بید را بعه نوان ضد تب و ضد درد استفاده می کردند. بقراط پزشک یونانی، که پنج قرن قبل از میلاد می زیست و به پدر علم پزشکی معروف است، از پوست بید بعنوان دارو استفاده می نمود. بومیان آمریکا برای درمان بعضی از درد ها از بید استفاده می کردند. در قرون اخیر همه این کاربرد ها به دلیل وجود اسید سالی سیلیک، پیشتاز ( آسپرین ) امروز میباشد.

ابن سینا در کتاب قانون راجع به بیدمشک چنین گفته است :

بیدمشک یا بهرامج از نباتات خوشبو است، مالیدن آب و افشره اش ورم ها را فرو نشاند، شکوفه بیدمشک و بو کردن برگ آن بادهای متراکم سر را علاج کند. شکم را روان کند.

در مخزن الادویه راجع به بیدمشک چنین آمده است :

خلاف بلخی یا بیدمشک را در روم بهرامج نامند. درخت آن شبیه درخت بید ساده و از آن کوچکتر و برگ آن نازک تر و عریض تر و کوتاه تر است و گل آن قبل از برگ می رسد. هرچند گل ها بزرگتر و زردتر باشند، خوشبوترند. طبیعت آن را جالینوس سرد و تر دانسته و بعضی آن را گرم و مایل به خشک دانسته اند؛ ولی گفته ی جالینوس صحیح تر است.


[CENTER] تصویر[/CENTER]

راسته آمنتالس Amentales

گیاهانی هستند چوبی با ارتفاع زیاد، گلها تک­جنس، فاقد گلپوش و یا با گلپوش بسیار ابتدایی هستند. گل آذین سنبله­ های استوانه­ای و دم گربه­ ای تک­ جنسی، لقاح به روش شالازوگامی است. دانه فاقد آلبومن، راسته آمنتال از راسته­های مقدماتی و کهن به شمار می­آید. (حسن نظریان/ 1387)

تیره بید Salicaceae

برگها منفرد، ساده، گوشوارک­ دار و گل ها بدون گلپوش و در سنبله­ های تک­جنس (شاتون) استوانه­ای یا دم­گربه­ای مجتمع هستند. گل­های نر شامل دو پرچم یا پرچم­ های متعدد و گل های ماده دارای مادگی دو برچه­ ای با تمکن جداری است. تخمک ها واژگون، میوه کپسول و در امتداد دو شکاف طولی باز می­شود. دانه در ناحیه ناف دارای کرکهای درازی است که در انتشار و پراکنش آنها بسیار مؤثر است. (حسن نظریان/ 1387)

تیره بیدیان (salicacea) شامل جنس بید و صنوبر می‌باشد. (ولی­الله مظفریان / 1375)



جنس بید Salix

گیاهان این سرده همگی چوبی و در مناطق سرد و معتدل انتشار دارند. برگ ها ساده، منفرد، متناوب ، دارای گوشوارک زود افت با شکل تخم­ مرغی باریک یا سرنیزه ­ای که همیشه پس از پیدایش گل ها ظاهر میشوند. بیدها درختانی دوپایه هستند؛ گل ها همگی برهنه و در سنبله­های دم­گربه­ای ایستاده مجتمع هستند. در کنار و پایین سنبله ­ها معمولا برگه مادر قرار دارد. نحوه آرایش گلها در محور سنبله چرخه­ای یا مارپیچی است گل های نر دارای 2 پرچم و غالباً در کنار یک برگه قرار دارند. گل ماده منحصر به تخمدانی است که در کنار برگه قرار دارد و دارای دو برچه ولی یک خانه، با تمکن جداری و محتوی تخمک های راست و تک پوششی است. گرده افشانی به وسیله حشرات انجام می­ گیرد و نکتاری (نوشجای، محل ترشح شهد) در زیر گل تشکیل می­شود. میوه کپسول شکوفا و به وسیله دو شکاف طولی باز میشود. دانه­ها کوچک، در ناحیه ناف کرکدار و به علت لعابی بودن به سرعت آب لازم را برای رویش جذب می­کنند. دوران خواب و توان رویش دانه بسیار کوتاه است. (حسن نظریان / 1387)

درخت بید در ایران دارای گونه ­های متعددی است که دو پایه بودن و عدم دسترسی به گل ها هر یک هنوز بطور کامل و قطعی تشخیص داده نشده­ اند و شایان مطالعه بیشتر می­ باشد. (حبیب الله ثابتی / 1383)

بید‌هایی که تا به حال در ایران مورد شناسایی قرار گرفته‌اند حدود 14 گونه می‌باشند. (ولی­ الله مظفریان / 1375)



گیاهشناسی بیدمشک Salix aegyptica

یدمشک درختچه و یا درختی است که ارتفاع آن به 8 متر بالغ میگردد. در زیر پوست و بر روی چوب این درخت برجستگی­های تیزی بنظر می­رسد. شاخه­ های فرعی یک ساله دارای 7/2 - 8/1 میلیمتر قطر می­ باشند. دارای پوست خاکستری کبود است و صاف یا کمی شیاردار می ­باشد و جوانه­های گلدار آن تخم ­مرغی درشت با نوک کوتاه کند و یا تیز میباشند و ابعاد آن بین 12 - 6 در 6 - 4 میلیمتر متغیر است.

برگهای بیدمشک کم و بیش در پایه­های نر با ماده متفاوت است و ابعاد آن بین 15 - 5 سانتیمتر طور و 5/5 – 5/2 سانتیمتر عرض نوسان می­ یابد. روی برگ سبز تیره و پشت آن کرک دار و روشن است. برگ های درختان ماده معمولا بیضی شکل و پهن ­تر از برگ درختان نر می­ باشد و پشت آنها کبود رنگ است.

گل­ آذین نر در حدود 5/3 سانتیمتر و گل آذین ماده در حدود 9 سانتیمتر دارد. و به طور کلی قبل از باز شدن برگ ظاهر می­ گردند. شاتون های نر دارای تعداد زیادی گلهای نر با یک برگه و دو پرچم تشکیل یافته­اند. طول برگه ­ها 5/3-2 میلیمتر است و به وسیله تارهای بلند ابریشمین 3 - 5/1 میلی متر پوشیده شده است. در کنار هر برگه دو پرچم به طول 10-7 میلیمتر و دو نوشجای قرار گرفته است. طول کپسول ماده بیدمشک نیز بین 9 - 7 میلی متر است. (حبیب الله ثابتی / 1383)

واریته‌ای که بیشتر از آن عرق بید مشک تهیه می‌کنند Salix aegyptiaca var.longifrons Bornm می باشد.(حسین میرحیدر / 1372)

این گیاه دارای واریته مهمی به نام (S.a var. longifrons)است که عرق بیدمشک از این واریته به دست می­ آید و برگ­ هایش معمولا باریک تر از گونه اصلی، عرض آن در حدود 4 - 2 سانتی­متر و طول آن در حدود 12 - 9 سانتی­متر است و به عبارت دیگر، طول این واریته در حدود 5 - 3 برابر عرض است. شاتون نر نیز در این واریته باریک­تر و زمان گل­ دهی آن در ماه ­های بهمن و اسفند است. (رحیم میرزایی ملا احمد، علی آریا پور / 1389)

این واریته بیدمشک غالباً در مناطق نیم­ خشک و نیم­ مرطوب و استپی البرز و زاگرس در اراک و همدان و آذربایجان شرقی و غربی و فارس کشت می ­شود. برگ هایش معمولاً باریک ­تر از گونه اصلی است و در حدود 4 - 2 سانتیمتر عرض و 12 - 9 سانتی متر طول دارد و به عبارت دیگر طول آن در حدود 5 - 3 برابر عرض می­ باشد. شاتون نر نیز در این واریته باریک ­تر است. عرق بیدمشک ببیشتر از این واریته به دست می­ آید. (حبیب الله ثابتی / 1383)

[CENTER]تصویر [/CENTER]

اسامی مختلف

نام علمی بید از دو واژه زبان سلت sal بمعنای نزدیک و lis بمعنای آب اقتباس شده و بعلت رویش گونه­ های مختلف آن در کنار جویبارها می­باشد. (حبیب الله ثابتی / 1383)

نامهای مشترکی که در نقاط مختلف کشور به بید می­ گویند عبارتند از:

بید (در نقاط استپی کشور)، فیک، فک، فیکا (در رامسر و شهسوار و مازندران)، فوکا (در رامسر و شهسوار)، وی، وی­دار، ویه­دار (در آستارا، طوالش تا لاهیجان)، سویت و سویوت (در ارسباران و آذربایجان)، سوگوت (در مینودشت) و بهی (در سردشت) (حبیب الله ثابتی / 1383)

همچنین در بعضی نقاط بیدهائی را که برای سبدبافی بکار می­برند مروار، در سردشت چرقه­بی، و در آذربایجان موسون و بزبان فرانسه و انگلیسی Osier می ­گویند. این قبیل بیدها درخت کوچک هستند و یا به صورت درختچه درمی­ آیند و چون برای سبدبافی از ساقه­های جوان و یک ساله استفاده می­ کنند، ناچار هرساله آنها را از سطح خاک قطع می­ کنند. (حبیب الله ثابتی / 1383)

نام عربی بید خلاف، و صفصاف می­باشد و در بصره و عراق نیز به ­آن غرب می­گویند. (حبیب الله ثابتی / 1383)

نامهای محلی این درخت در اغلب نقاط کوهستانی بیدمشک و مشک ­بید می­ باشد و سایر نام های محلی آن عبارتست از: مشگ فیک (در کتول)، مشبد (در گرگان)، سوگوت (در مینودشت)، پیشی­پیشی (در ارسباران)، دارفشفشه (سردشت)، و بزبان عامیانه گل بیدک گفته می­ شود. در کتب قدیم نیز نام های خلاف­بان، گربه بید، وشع، بهرامه، شاه­ بید، بید طبری، خلاف بلخی برای آن ذکر کرده ­اند. (حبیب الله ثابتی / 1383)



پراکنش

درختانی تک جنس، در تمام سطح کره زمین بجز مناطق جنوبی اقیانوس آرام پراکنده هستند. بیشتر انتشار و رویش آنها در اروپای مرکز آسیا و آمریکاست.

(http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341 / 1آبان1390)

این درخت در ارسباران، حسن بیگلو و گردنه حاجی امیر و ارومیه انتشار دارد. (عباس صیامی / 1387)

بیدمشک درختچه و یا درختی است بومی کشور ایران و در جنگل های جلگه ای شمال از دره چهل چای مینودشت در شرق گرگان تا دره تالار و هراز و نور و کجور و رامسر و منجیل و پهلوی و آستارا تا حاجی امیر اردبیل و ارسباران و همچنین در نواحی استپی و نیم ­خشک اصفهان، کرمان، شیراز، تفت و ارتفاعات جنوبی البرز مانند توچال و هزاربند دیده می ­شود و در کوه هزار بند در دره کرج نزدیک گچ­سر تا 2400 متر ارتفاع از سطح دریا بالا می ­رود.

بیدمشک برخلاف وجه تسمیه علمی و نامی که برگونه آن نهاده شده است، بومی مصر نیست و انگیزه نام گذاری و انتساب آن به مصر همانا مجموعه گیاهانی بود که هاسلکیت همکار لینه در سالهای 1750 و 1751 از مصر جمع­ آوری نموده بود.لینه ضمن مطالعه این نباتات، بیدمشک را که اولین بار از مصر جمع ­آوری شده بود در سال 1755 بنام Salix eagyptica نامگذاری نمود و در Central plantarum به چاپ رسانید. هر چند بیدمشک در قرن هیجدهم مورد توجه مصریان بوده است ولی در حال حاضر احتملا اثری از آن در مصر دیده نمی ­شود. (حبیب الله ثابتی/1383)

[CENTER]تصویر [/CENTER]
بیدمشک در بعضی استان های کشور

بیدمشک نخستین درختی است که در منطقه آذربایجان غربی به عنوان پیام آور بهار به گل می‌نشیند.

(http://www.ostan-ag.gov.ir / 1 آبان 1390)



اندام مورد بهره برداری همان گل‌آذین ها یا شاتون های پایه نر بیدمشک اند. درخت بیدمشک دیر زمانی است که در اطراف باغ‌های میوه و کنار جویبارها و رودخانه‌ها به صورت خودرو یا پرورشی خودنمایی می‌کند و تهیه عرق بیدمشک در آغازین روزهای بهار یکی از سنت‌های قدیمی خانواده‌های آذربایجان غربی به ویژه ارومیه است. تهیه عرق از این گیاه که هم به شکل صنعتی و هم به شکل سنتی صورت می‌گیرد در شهرستان ارومیه رونق بسیاری دارد.

استفاده از عرق بیدمشک در تهیه نقل و شیرینی و شربت نیز به سبب عطر، طعم و بیش از همه خاصیت شفا بخشی آن در این منطقه متداول است و اکنون بیدمشک ارومیه علاوه بر کشورمان در آن سوی مرزها نیز به عنوان سوغات ویژه این دیار زبان زد عام و خاص است.



خصوصیات اکولوژیکی

درخت بیدمشک با اکثرخاک‌های موجود در ایران سازگار بوده ولی در خاک‌های رسی و رسی شنی رشد مناسبی دارد و کیفیت گل آن بهتر است. این درخت به عنوان درخت اصلی در مزارع کمتر کاشته می‌شود. در اطراف مزارع فاصله درختان از هم حدود نیم الی یک متر می‌باشد.

بیدمشک آب دوست است و رطوبت زیادی می‌خواهد. و به این دلیل کشاورزان برای جلوگیری از فرسایش خاک و هم چنین جلوگیری از ساییدگی جویبارها در اطراف زمین های زراعی و باغات می‌کارند. و هم چنین با گرما و سرما سازگار بوده و انطباق پذیر است. و در صفر درجه شاخه‌های درخت بید رویش می‌کند و در پنج درجه به گل‌دهی می‌رسد. (http://uromyob.blogfa.com/post-27.aspx / 1 آبان 1390)



کاشت، داشت و تکثیر

درخت بیدمشک که اکثراً در اطراف جویبارها و اطراف باغات در آذربایجان کاشته می‌شود. از طریق قلمه زدن و گاهاً از طریق خوابانیدن شاخه تکثیر می‌شود. اگر تکثیر از طریق قلمه زدن باشد معمولاً از شاخه‌های جوان یک الی سه ساله به اندازه‌های 20 الی 40 سانتی متر به عنوان قلمه استفاده می‌شود این قلمه‌ها را در اطراف جویبارها یا جاهای نمناک کاشته و پس از مدتی ریشه دار شده و جوانه می‌دهند و شاخه‌های اصلی روییده می‌شود. این شاخه‌ها از سال دوم شروع به گل دادن می‌کنند. از محل دم گل آن جوانه‌هایی که به وجود آمده اند، در طی پاییز و زمستان بزرگ شده و پوسته این جوانه ها که قهوه ای رنگ بوده ، در اثر گرم شدن هوا پوست اندازی می‌کند و از زیر این پوسته جوانه ای به رنگ سفید با کرکهای خاکستری که بعداً در مقابل نور به رنگ زرد تبدیل می‌شود. این کرک‌ها مقادیر زیادی مواد مومی داشته که مطبوع زنبور عسل می‌باشد که از بو و شهد آن عسل به عمل می‌آید.

بیدمشک جزو گیاهانی است که در اواخر زمستان و اوایل بهار شکوفه می‌کند، گل‌های این درخت از پایین شروع به رشد می‌کند و به تدریج به سر شاخه‌های آن می‌رسد. این درخت از بالای شاخه‌های اصلی، شاخه‌های فرعی زیادی به وجود می‌آورد. اگر از درخت بیدمشک صرفاً به عنوان گل استفاده شود، هر دو سال یک بار باید هرس شود و اگر به عنوان دسته بیل یا تهیه‌ی سبد استفاده شود هر 3 الی 5 سال یک بار هرس شدید می‌کنند. (http://uromyob.blogfa.com/post-27.aspx / 1 آبان 1390)


آفات


برخی آفات درخت بیدمشک در جدول زیر آورده شده است.

[CENTER] تصویر[/CENTER]
زمان برداشت محصول بیدمشک

اواخر اسفند و اوایل فروردین بهترین موقع گل دادن و هم چنین برداشت است و عمر گل دهی حدود 15 روز است و حداکثر زمان چیدن گل (معمولاً با پوشیدن دست کشی این محصول برداشت می‌شود) تا گرفتن عرق 72 ساعت می‌باشد که بعد از این ساعت اگر عرق گرفته شود از کیفیت اسانس و عرق کاسته می‌شود. و نسبت برداشت گل تازه بیدمشک به این گونه است که به ازای یک کیلو گل تازه حدود 5/3 - 2 لیتر عرق به دست می‌آید. و این گل‌ها خود به خود در محل جمع آوری گرم شده و از کیفیت می‌افتند. به این خاطر باید بعد از برداشت اولاً زیاد فشرده نشوند. ثانیاً بلافاصله به محل عرق گیری منتقل شده و عرق گرفته شود و یا در جای خنک نگهداری شود. (محمد باقر رضایی / 1383)



ترکیبات شیمیایی

پوست درخت بید دارای گلوکوزید به نام Salicoside یا Salicine است که مقدار آن در گونه­های مختلف متفاوت است. از هیدرولیز این گلوکزید تحت اثر امولسین گلوکز و سالیژنین Saligenine به دست می ­آید. در پوست این درخت علاوه بر گلوکزید­های مذکور موادی نظیر موم، صمغ، رزین، اکسالات کلسیم و تانن نیز یافت می ­شود. (حسن نظریان/1387)

در گیاه بیدمشک علاوه بر ترکیباتی که در انواع بید وجود دارد، گل های آن دارای اسانس معطر است؛ به همین دلیل در بعضی نقاط ایران از این گل ها عرق بیدمشک تهیه می کنند. ترکیبات اسانس بیدمشک نواحی مختلف تفاوت داشته و احتمالاً‌در اثرات آنها تاثیر گذار است.



در پژوهشی که بروی اسانس بیدمشک در ارومیه انجام شد ترکیبات مهم زیر شناسایی شدند:

اوژنول : 21 درصد

پارامتوکسی بنزن : 60 درصد

اوسی من : 3/2 درصد

سدرن اکساید : 5/2 درصد

دکانول : 4 درصد

و مقادیری استات، لینالول، فنشون، دکان و آلفا و گاماترپی نئول در بین این ترکیبات بورنیل استات با خواص مقوی قلب و عروق دیده می شود. همچنین دارای ترکیبات نظیر :

کارون : 16 درصد

کارواکرول : 9 درصد

سیترونلیل پروپیونات : 4 درصد

سدرانول : 7/3 درصد

متیل اوژنول : 8/1 درصد

آلفاترپی نئول : 7/2 درصد

مقایسه ترکیبات اسانس دو نوع بیدمشک، نشان از اختلاف زیاد آنها دارد. بطوری که در اسانس گیاه اول مهم ترین ماده پارادی متوکسی بنزن با 60 درصد، و اسانس گونه دوم همین ماده 3/2 درصد میباشد. همچنین در اسانس اول جسم کارون وجود ندارد؛ درحالیکه در اسانس دوم 16 درصد از این ماده وجود دارد. این تفاوت ها مربوط به اثرات اکولوژی ( آب و هوایی و جغرافیایی) ترکیبات گیاهان است.

(http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341 / 1 آبان 1390)



تجزیه ترکیبات

تجزیه کیفی ترکیبات درخت بیدمشک با کمک کروماتوگرافی لایه نازک، وجود ترکیب­ های شیمیایی گوناگونی را در عصاره­­ی پوست، برگ و سنبله ­های بیدمشک نشان می­دهد که از آن جمله می­ توان گالیک اسید، برگ و سنبله­ های بیدمشک نشان می­ دهد که از آن جمله میتوان گالیک اسید، کافبیک اسید، وانیلین و سالیسین را نام برد.

en. wikipedia. org/ wiki/ Willo)) 1آبان 1390



سالیسین مهم­ترین ماده­ی بیدمشک

سالیسین، یک ترکیب آلی اکسیژن­ دار به فرمول C13H18O­7 یک بتا گلی کوزید الکلی به­ شمار می ­رود که برای نخستین ­بار از گیاه اسپیره ­ی کوهی به ­دست آمد و حدود 50 سال پس از آن در آزمایشگاه ساخته شد.



این ماده که خاصیت ضد التهاب دارد از پوست درخت بید به­ دست می­آید. ساختار مولکولی سالیسین به آسپیرین شبیه است و پس از مصرف، در جریان سوخت و ساز به سالیسیک اسید تبدیل می ­شود.

منبع: (en. wikipedia. org/ wiki/ Salicin / 1 آبان 1390)



داروشناختی و اثرات مهم

مهم ترین اثر انواع بید ها مربوط به سالیسیلات ها در پوست آنهاست. اسانس گل های بیدمشک دارای خاصیت ضدمیکروب، ضد نفخ، ضد تورم، ضد سرفه، ضد آسم و مقوی قلب می باشد.

از عرق بیدمشک در طب سنتی ایران بعنوان تقویت کننده، ‌آرامش بخش، ضد رطوبت و ضد گرمازدگی استفاده میشود. همچنین بعضی بر این باورند که عرق بیدمشک مقوی قلب است. مطالعات نیز نشان میدهد که بورنیل استات، ماده موجود در اسانس بیدمشک ( بیدمشک ارومیه ) دارای خاصیت مقوی قلب و عروق است که این باور را تایید میکند.

(http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341 / 1 آبان 1390)



کاربردها

پزشکی

سابقه­ ی استفاده از پوست درخت بیدمشک در کاهش تب و التهاب، به هزاران سال پیش می­ رسد و در سراسر چین و اروپا به عنوان دارو کاربرد داشته است. هم اکنون نیز به خاطر وجود سالیسین، در درمان التهاب استخوان و مفاصل، جلوگیری از ایست قلبی و تسکین درد و تب مورد استفاده قرار می­ گیرد.

هم­چنین عصاره­ی خوراکی دانه­ی بید می­ تواند با قدرتی شبیه به متفورمین، باعث کاهش قند خون در موش صحرایی مبتلا به بیماری دیابت شود.

( www. gardenduides. Com / 1 آبان 1390)



کشاورزی

برگ درخت بید از یک هورمون گیاهی به نام اکسین برخوردار است که از آن می­ توان در بهبود رشد قطعه هایی از گیاهان که تازه بریده شده است، بهره برد.



تأمین انرژی

درختان بید رشد سریعی دارند و هنگام سوختن انرژی زیادی تولید میکنند. از این رو در برخی کشورها به عنوان یک منبع سوختی زیستی استفاده می ­شوند.(فاطمه شفاهی / 1390)

بطور کلی چوب بید در شمال ایران برای پایه­ های چپر بکار می­رود و در غالب نقاط استپی به مصرف سوخت می­رسد و بعضی نیز مانند سرخ بید برای سبد بافی استعمال می­شود. (حبیب الله ثابتی / 1383)


زنبورداری

بهترین گرده گل برای زنبورها گرده بیدمشک است که از لحاظ مواد غذایی عالی میباشد. زنبور دار همیشه باید در نقطه ای که جمعیت هایش ماه های زمستان را می گذرانند، چند عدد درخت بیدمشک بکارد. این کمک فوق العاده است به جمعیت ها و زنبورها و غفلت از آن خطای بزرگی برای زنبور دار به حساب می آید. تنها در استان های پر باران کشور ما یعنی گیلان و مازندران شکفتن بیدمشک اغلب با باران و حتی برف همراه است به طوری که به وسیله باران های طویل المدت گرده هایش شسته می شوند و زنبورها از چنین نعمت بزرگی بی بهره می مانند.

راهی برای نجات از این وضعیت نا مطلوب برای زنبور داران شمال کشور پیشنهاد میکنیم:

زنبور دار در نزدیکی زنبورستانش چهار نهال بیدمشک بصورت مربع و به فاصله دو متر از یکدیگر بکارد. در سال دوم و یا سوم تنه اش را در ارتفاع 60 سانتی متری زمین قطع کند تا تنه مرتفع تر نشده و به علاوه جوانه های جانبی بیدار گشته و شروع به رشد نمایند. در این حال چهار نهال تبدیل به چهار بوته با ارتفاع کم خواهند شد. قطع کردن تنه ها یا شاخه ها در صورت لزوم می تواند در سال های بعد تکرار گردد. به شاخه های جانبی هم هرگز اجازه رشد زیاد نباید داد تا حالت بوته ای آنها حفظ گردد. اطراف بوته های بیدمشک به فاصله تقریبی 4 متر از یکدیگر 4 پایه چوبی هر یک به ارتفاع 4 متر به زمین فرو می کنند به طوری که اقلا 3 متر آنها خارج از زمین باشند. از اواسط بهمن تا اواسط اسفند ماه روی این چهار چوب را با یک نایلون می پوشانند بطوری که هر4 بیدمشک در زیر نایلون قرار گرفته و باران و برف نتواند مستقیما رویشان ببارند تا این غذای پر ارزش از دستبرد برف در امان مانده و زنبورها از آن بهره گیرند.

اگر ساختن چنین چیزی را به زنبور داران شمالی سفارش می کنیم دلیلش این است که گرده گل بیدمشک آن هم در این موقع از سال ( بهمن و اسفند ) برای زنبور دارها بسیار مهم بوده و در هیچ وقت از بقیه ماه های سال به وسیله هیچ گرده و یا چیز دیگر نمی تواند جانشین گردد. این کار جمعیت را به طور غیر قابل تصوری قوی تر میکند.

شرط موفقیت همه ساله در این است که پس از پایان گل دهی فورا، شاخه هایی که تازه گل داده-اند را هرس نمود تا شاخه ها وقت کافی داشته باشند که شاخه های تازه با جوانه زیاد برای بهمن ماه آینده تولید نمایند. بعلاوه بوته های بیدمشک هم بزرگ نشده و به صورت درخت در نیایند. (نعمت­ الله شهرستانی / 1387)



روشهای بهره ­برداری بیدمشک

گل آذین نر بیدمشک دارای مواد مؤثره بسیار مطبوع است و از آن برای تهیه اسانس و یا عرق بیدمشک استفاده می­گردد. گل­های بیدمشک را پس از چیدن بلافاصله باید مصرف نمود زیرا مرور زمان موجب کاهش مواد مؤثر آن می ­گردد.

گل­ های بیدمشک در اسفند ظاهر می­ شوند و در بهار قابل بهره­ برداری هستند. در موقع جمع­ آوری شاتون­ های نر بایستی طوری عمل کرد که به گیاه صدمه وارد نشود؛ زیرا شاخه های جوان بیدمشک در صورت بی­ احتیاطی می­ شکند و این کار به ضرر گیاه هست. (رحیم میرزایی ملا احمد/ 1386)



روشهای تهیه عرق بیدمشک

ﺗﻘﻄﻴﺮ

‫ﺩﺭ ﺭﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺗﻘﻄﻴﺮ ﻋﻤﻮﻣا ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﮔﻴﺎﻩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﮐﻤﮏ ﻣﻲ ﮐﻨﺪ ﻭ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺁﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. تقطیر به معنای تبخیر کردن یک ماده و تغلیظ کردن از طریق سرما و تبدیل شدن به یک مایع می باشد. هدف از این آزمایش جدا کردن یک ماده فرار از غیر فرار یا جدا کردن چند ماده با نفطه جوش متفاوت است.

برای انجام این آزمایش نیاز به دستگاه مبرد داریم که این دستگاه تشکیل شده از یک بالن ته گرد و منبع حرارتی که با یک اتصال به مبرد وصل می شود از داخل مبرد جریان آب عبور می کند و متصل به ظرف جمع آوری کننده است. (محمدباقر مجتبایی /1386)



ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ

‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﺭﻭﻏﻦ؛ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻣﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺪ، ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ ﺍﺯ ‫ﺭﻭﻏﻦ ﻃﻲ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ. ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ:

‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻮﺍ
‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻧﻮﺭ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ
‫‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﮔﺮﻡ ﮐﻦ

‫ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺯﻳﺮ ﻧﻮﺭ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺗﺎ پنجاه درصد ﺭﻭﻏﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺮﺩ. ﻟﺬﺍ ﺧﺸﮏ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻧﻮﺭ ‫ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻼﻑ ﺭﺍ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ. ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﺸﮏ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﻉ ﻭﻗﺖ ﺑﻪ ﻭﺍﺣﺪ ‫ﺗﻘﻄﻴﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﺭﻭﻏﻦ ﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ. ﻭﻟﻲ ﺍﮔﺮ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪﺗﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺍﻧﺒﺎﺭ ‫ﻧﮕه دﺍﺭﻱ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻧﻮﺭ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ ﺧﺸﮏ باشد ﮐﻪ ﺭﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍﻩ ‫ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.

ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﻪ ﻭﺍﺣﺪ ﺗﻘﻄﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﺭﺍ ﺧﺮﺩ ﮐﺮﺩ. ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ‫ﺑﺎ ﮐﻤﻲ ﺍﺗﻼﻑ ﺭﻭﻏﻦ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺭﺻﺪ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. (محمدباقر مجتبایی /1386)



نکات قابل توجه در تهیه عرق بیدمشک

1- عرق بیدمشک برای تاثیرگذاری باید دارای بوی قوی باشد. بوی قوی نشان از غلظت عرق است. در غیر اینصورت اثرات چندانی نخواهد داشت. همچنین بوی آن باید خوش عطر و مطبوع باشد ؛ در غیر اینصورت نشان از کهنگی و یا آلودگی آن دارد.

2- عرق بیدمشک باید کاملاً شفاف باشد؛ در غیر این صورت (به خصوص در صورت کدر بودن) ممکن است دارای آلودگی باشد.

3- بهتر است عرق در ظروف شیشه ای نگه داری شود چون همه ی ظروف پلاستیکی استاندارد نبوده و برای خوراکی مناسب نیستند. در میان ظروف پلاستیکی، تعداد کمی برای مواد خوراکی و دارویی مناسبند.

4- عرق بیدمشک بهتر است در ظروف شیشه ای، رنگی، دور از نور،‌ آفتاب و گرما نگهداری شود تا رایحه ( اسانس ) آن کاهش نیافته و تخریب نشود.

5- درب ظرف محتوی عرق باید کاملاً بسته و غیر قابل نفوذ باشد؛ در غیر این صورت اسانس آن کم کم تبخیر می شود.

( http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341 / 1آبان 1390)



اهمیت اقتصادی بیدمشک

سالانه بیش از یک میلیون لیتر عرقیات گیاهی در آذربایجان غربی تولید می‌شود که عرق بیدمشک بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد. کاشان شهر گل و گلاب، هر سال شاهد برداشت گل بیدمشک و تهیه عرق بیدمشک است. کارگاه‌ های گلاب گیری در حال تهیه عرق بیدمشک هستند.

با توجه به آمار اخذ شده از جهاد کشاورزی کاشان، بیش از 15 هکتار از اراضی «برزک» زیر کشت بیدمشک و گیاهان دارویی قرار دارد که درآمد ناخالص آن حدود 6 میلیارد و 750 میلیون ریال است. گل‌های بیدمشک که از شهرهای قم، همدان، کرمانشاه و ارومیه نیز جهت تبدیل به عرق بیدمشک وارد برزک شده و پس از تبدیل به عرق بیدمشک به داخل و خارج از کشور صادر می‌شود. (رضا امیدبیگی / 1379)

‫ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺩﺍﺭﻭﻳﻲ، ﺷﺎﻣﻞ ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﻱ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻳﻲ ‫ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﻮﺍﺩ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑه ﺪﺳﺖ ﻣﻲ ﺁﻳﻨﺪ. ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺣﺠﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺩﺍﺭﻭﺋﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻱ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎ ‫ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﮐﻪ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ ‫ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻫﺎﻱ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ‫



ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﮏ بیدمشک ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻱ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ ‫ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﻧﺲ ﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ‫ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﻮﺩﺩﻫﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. (محمدباقر مجتبایی /1386)



خواص درمانی

بیدمشک از نباتات خوشبو است. مالیدن آب و افشره اش ورم ها را فرو می نشاند. سر شکوفه بیدمشک و بو کردن برگ آن بادهای متراکم سر را درمان می کنند. اندام های دفعی شکم را روان می کند.

(http://www.tim.ir 1 آبان 1390)

گلهای بیدمشک که قبل از برگ‌ها ظاهر می‌شوند، دارای اسانس معطری هستند. اسانسی که از این گیاه گرفته می‌شود به نام عرق بیدمشک است، که هم برای معطر کردن شربت و هم به خاطر خواص درمانی بالا مورد مصرف می‌باشد.

بیدمشک طبیعتی گرم دارد عرق بیدمشک با داشتن ترکیباتی چون تانن، سالیسیلین، ژرانیول و ..... به عنوان داروی مؤثر در تقویت قلب و اعصاب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگی شناخته شده است. برای افزایش اشتها، بی خوابی، رفع سنگ و ورم کیسه صفرا و درمان درد های مفاصل و رماتیسم می‌توان از عرق بیدمشک استفاده کرد.

(http://uromyob.blogfa.com/post-27.aspx / 1 آبان 1390)

عصاره برگ مسهل و صفرا و بلغم و برای صرع و تب لرز و باز کردن گرفتگی انسداد کبد و یرقان مفید است. قطره آن برای پاک کردن گوش مناسب است. صمغ درخت مقوی دید چشم است و خاکستر چوب برای قطع خونریزی­ها و با سرکه برای زگیل و زخم­ های مخملک و آبله مفید است. از سنبله نر، عرق بیدمشک تهیه می­ کنند که این عرق قند خون را پایین نگه می ­دارد. مالیدن روغن شکوفه به پیشانی باعث تسکین سردرد میشود.

چکاندن آن در بینی موجب باز شدن بینی و مجاری تنفسی می­ گردد. پوست درخت که از شاخه های جوان­تر از 3 سال بدست می­ آید خاصیت تب­ بر دارد که عملی را دقیقا مثل آسپرین انجام می دهد. از ماده فعال پوست بیدمشک سالیسین تهیه می ­کنند. ( رحیم میرزایی ملا احمد/ 1386)

پوست درخت بید­مشک اگر از شاخه­ های جوانتر از 3 سال به ­دست آمده باشد خاصیت تب ­بر یا اثر قابض ولی بطئی نشان می­ دهد. این اثر درمانی را گلوکوزید موجود در پوست شاخه­ ها یعنی سالیسین نیز داراست. (شناخت گیاهان دارویی و معطر / حسن نظریان)

سالی­ژنین ماده­ای ضدعفونی کننده است و از اختصاصات درمانی آن این است که در معالجه رماتیسم، نقرس، گریپ و دیسانتری اثر قاطع نشان می­ دهد و اثر آرام کننده موضعی دارد. سالیسین خاصیت آرام کننده عصبی و تب­ بر دارد و با آنکه اثر شفابخش آن به تأنی ظاهر میشود، مع هذا چون در این مورد اثر قاطع نشان می­ دهد، مصرف آن هنوز هم در درمان بیماری های مذکور معمول است. (حسن نظریان/ 1387)

پوست درخت بیدمشک اثر دفع کننده کرم دارد به طوریکه جوشانده آن را بصورت تنقیه به کار می ­بردند. در استعمال خارجی جوشانده پوست درخت و یا گرد پوست آنها جهت رفع قانقاریا و درمان زخم های دیر علاج به صورت حمامهای موضعی به کار می ­رفته است. (حسن نظریان/ 1387)

از جمله خواص آن، مقوی دل و دماغ و مسکن سردرد و ملین طبع است. عرق آن در خواص قوی تر از عرق بید و گلاب می باشد. مقوی احشا و ضد نفخ است. ( علی زرگری / جلد دوم)

عرق بید مشک خنک، مقوی و تنظیم کننده فشار خون، آرام بخش، ضد سردرد و دردهای عضلانی.

(http://www.iranchef.com/learning/lemon / 1 ابان 1390)



فهرست منابع

کتاب ها

1- نظریان،حسن (1387)، « شناخت گیاهان دارویی و معطر 1» ، صفحه 139

2- زرگری، علی (1366)، «گیاهان داروئی»، 355 الی361

3- آریاپور، رحیم، میرزایی ملا احمد، رحیم (1389)، « گیاها ن دارویی، معطر و صنعتی جنگل و مرتع»، صفحات 103 الی 105

4- رحیم میرزایی ملا احمد (1386) ، «روش های بهره­ برداری از گیاهان دارویی و معطر جنگلی» ، صفحه 143و 126و127

5- علایی، منصور (1378)، «آفات درختان و درختچه­ های جنگلی و غیر مثمر ایران» صفحات 118 الی 122

6- مظفریان، ولی­الله (1375)، «فرهنگ نام های گیاهان ایران»

7- ثابتی، حبیب الله (1382) / «جنگل ها، درختان و درختچه ­های ایران» صفحات 662-667

8- صیامی، عباس (1368) «درختان و درختچه­ های آذربایجان» صفحات 8الی9

9- شهرستانی، نعمت الله (1390)، «زنبورعسل و پرورش آن» صفحات 21-28

10- میرحیدر، حسین (1372)، «معارف گیاهی، جلد چهارم»، صفحه 385



مقالات

11- امیدبیگی، رضا (1379)، « توانمندی‌های کشور در جهت تولید گیاهان دارویی» خلاصه مقالات اولین همایش گیاهان دارویی»

12- شفاهی، فاطمه (1390)، «بیدمشک، خواص و کاربردها»، (فصلنامه رشد آموزش شیمی شماره 96

)

13- رضایی، محمد باقر (1383)، « مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع»، دانشگاه شیراز

14- محمدباقر مجتبایی (1386)، «مطالعات امکان سنجی مقدماتی طرح تولید بسته بندی اسانس از گیاهان داروئی»، شرکت درسا صنعت



سایت ها

(http://uromyob.blogfa.com/post-27.aspx) - 15

http://www.ostan-ag.gov.ir - 16

en. wikipedia. org/ wiki/ Willo - 17

http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341 - 18

(http://www.magiran.com) - 19

(http://www.gardenduides.Com) - 20

(http://www.tim.ir) - 21

(http://uromyob.blogfa.com/post-27.aspx) - 22

(http://www.iranchef.com/learning/lemon) - 23

(http://www.royan.cjb.ir) - 24

(http://www.baraman.blogfa.com)- 25

(http://www.8pic.ir/images) – 26

( http://www.exsirplant.mihanblog.com/post/341)- 27

( http://hamshahrionline.ir/news-33477.aspx)- 28

http://www.jomhourieslami.com/1389/1389 ... ri_islamio -29

نگارش:سمیه سلیمی[/JUSTIFY]

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۶:۰۵ ب.ظ
توسط Mahdi
میشه بیدمشک رو توی مناطق گرمسیر کاشت اما اين شرايط رو بايد رعايت كرد

1- باید بین درختان دیگه کاشته بشه
2- هیچوقت هرس سنگین نشه
3 - آبیاری منظمی داشته باشیم

ارادتمندت
مهدی اخوان مقدم

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۷:۴۹ ب.ظ
توسط 3357
باسلام آیا اطلاعاتی در مورد اینکه این درخت در خراسان رضوی نیشابور که تقریبا هوای معتدل نیمه کوهستانی دارد رشد دارد و میشود کشت کرد.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۸:۰۰ ب.ظ
توسط mellifera
3357 نوشته شده:باسلام آیا اطلاعاتی در مورد اینکه این درخت در خراسان رضوی نیشابور که تقریبا هوای معتدل نیمه کوهستانی دارد رشد دارد و میشود کشت کرد.

با سلام بيدمشك كه در منطقه اذربايجان كه كوهستاني و سرده به خوبي رشد ميكنه.ببينيم دوستاني كه در خراسان هستند ميتونن راهنمايي كنن يا نه.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۰, ۱۱:۲۷ ب.ظ
توسط jamshid
سلام
درخت بید مشک در اکثر مناطق کوهستانی سرد نبمه سرد و معتدل رشد میکنه تعجب میکنم چطور در نیشابور نیست لابد کسی اقدام نکرده ولی در طرقبه مشهد این درخت به فراوانی یافت میشه در شمال کشور به دلیل عدم کارایی در بخش چوب تقریبا برای مردم این درخت بی خاصیت میباشد و بصورت خودرو در اکثر باغات میروید لذا باغداران اقدام به قطع آن میکنند البته بید مشک به آب زیاد نیاز دارد در مناطق خشک لذا اگه در نیشابور کسی بتواند آنرا کاشت نماید در تابستان باید بفکر آبیاری هم باشد.

عرق بید مشک هم بسیار مفید فایده میباشد در ارومیه خیلی به آن توجه میشه و به اقتصاد آن منطقه هم کمک میکنه.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: پنج‌شنبه ۱۸ اسفند ۱۳۹۰, ۱۰:۲۲ ب.ظ
توسط hosseinkhan
jamshid نوشته شده:سلام
درخت بید مشک در اکثر مناطق کوهستانی سرد نبمه سرد و معتدل رشد میکنه تعجب میکنم چطور در نیشابور نیست لابد کسی اقدام نکرده ولی در طرقبه مشهد این درخت به فراوانی یافت میشه در شمال کشور به دلیل عدم کارایی در بخش چوب تقریبا برای مردم این درخت بی خاصیت میباشد و بصورت خودرو در اکثر باغات میروید لذا باغداران اقدام به قطع آن میکنند البته بید مشک به آب زیاد نیاز دارد در مناطق خشک لذا اگه در نیشابور کسی بتواند آنرا کاشت نماید در تابستان باید بفکر آبیاری هم باشد.

عرق بید مشک هم بسیار مفید فایده میباشد در ارومیه خیلی به آن توجه میشه و به اقتصاد آن منطقه هم کمک میکنه.

درخت بید چندین گونه داره که یکیش بید مشکه.بید مجنون و بید مشک هم نوع دیگشه
راجع به اون بیدی که گفتی به طور عادی خودش در میاد باید بگم به مازندرانی اسم این نوع بید ( فک ) هست که من ندیدم این درخت گل کنه/الان هم تازه این نوع بید برگ هاش درومده و گل نمیکنه

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: جمعه ۱۹ اسفند ۱۳۹۰, ۵:۰۹ ب.ظ
توسط jamshid
سلام دوست عزیز
چند وقتی خبری از شما نبود انشاءالله اوضاع بر وفق مراد باشه
در خصوص بید مشک خدمتتان عرض کنم بله اسم مازندرانی اش فک هست بید سه توع هست یکی مجنون دومی معمولی که بیشتر در حاشیه باغات کاشته میشه و با سیم خاردار محصور میشه برای جلوگیری از نفوذ احشام به باغات اما بید مشک نوع سوم میباشد اول شروع به گل کردن میکنه بعد از چند روز برگهایش میروید در چالوس به شال فک معروفه قطعا در محل زندگی شما هست کمی بیشتر بررسی کنید اگه جای مناسب دارید براحتی تکثیر میشه برای زنبورداری خیلی مفیده

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: جمعه ۱۹ اسفند ۱۳۹۰, ۹:۱۶ ب.ظ
توسط mellifera
[JUSTIFY]90/12/17

اخبار شهرستان کاشان

درختان بيد مشک درکاشان به گل نشست.

درختان بید مشک درمناطق مرکزی کاشان مانند فین وراوند در این شهرستان به گل نشست.رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد كشاورزي كاشان از برداشت 150 تن گل بیدمشک در صورت عدم بروز حوادث پیش بینی نشده در این شهرستان خبر داد.

مهندس قمصری افزود: سطح ریز کشت بیدمشک شهرستان کاشان حدود 45 هکتار و متوسط برداشت گل بیدمشک در هر هکتار را 5/3 تن می باشد.[/JUSTIFY]

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۰, ۱۲:۲۰ ق.ظ
توسط hosseinkhan
jamshid نوشته شده:سلام دوست عزیز
چند وقتی خبری از شما نبود انشاءالله اوضاع بر وفق مراد باشه
در خصوص بید مشک خدمتتان عرض کنم بله اسم مازندرانی اش فک هست بید سه توع هست یکی مجنون دومی معمولی که بیشتر در حاشیه باغات کاشته میشه و با سیم خاردار محصور میشه برای جلوگیری از نفوذ احشام به باغات اما بید مشک نوع سوم میباشد اول شروع به گل کردن میکنه بعد از چند روز برگهایش میروید در چالوس به شال فک معروفه قطعا در محل زندگی شما هست کمی بیشتر بررسی کنید اگه جای مناسب دارید براحتی تکثیر میشه برای زنبورداری خیلی مفیده

ای بابا .اوضاع یک دانشجو که هیچ وقت بر وفق مراد نیس.اما باز هم شکر.بنده احتمالا خرداد ماه سمت چالوس میام که از شما جمشید خان یا ملکه بگیرم با یه کندو بخرم.خرداد ماه همه ی ملکه هامو میخوام عوض کنم.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۱, ۵:۳۰ ب.ظ
توسط Mahdi
[JUSTIFY]بیدمشک (قسمت دوم) :[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]بعد از این که زنبورا از گل بیدمشک استفاده کردن و پیش ازین که هوا زیاد گرم بشه باید شروع بکنیم به هرس درخت . برای این که همیشه بیشترین گل رو داشته باشیم باید هر سال و یا هر دوسال هرسش بکنیم ، و هر چندین سال یکبار هم هرس شدید داشته باشیم . البته این هرس شدید که میگم به این معنی نیست که مثل بید های دیگه کفبر بشه و فقط باید یک سری شاخه های اصلیش کوتاه بشن و شاخهای فرعی مناسب جایگزین اونها بشن.[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]اگه نوک یه شاخه ی اصلی رو کوتاه بکنیم به ازای هر شاخه ی فرعی که ازش بریده بشه دو شاخه جدید از همون محل رشد میکنه . بهتره توی دو سه سال اول بیشتر سعی بکنیم شاخه های اصلی رو توسعه بدیم و جوری درخت رو هرس بکنیم که ارتفاع تنه ی اصلیش زیاد بلند نشه . بعد از ریختن گلها شاخه های فرعی به اندازه یک سوم کوتاه بشن تا گلهای سال آینده رو که روی شاخه های جدید تشکیل میشن بیشتر بکنیم .[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]یادآوری ها :[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]۱ - بید مشک نیاز آبی زیادی داره .[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]۲ - بعد از هرس یک مشت کود شکری (ازت) به درخت جایزه بدیم . دوبار آبیاری پشت سرهم بعد از کود دادن فراموش نشه .[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]۳ - بعد از هرس میتونیم از شاخه های جدا شده قلمه درست بکنیم و بکاریم .[/JUSTIFY]
[JUSTIFY]۴ - کاشتن درخت بیدمشک لب جوی آب ، زیر استخرهای توی شیب و کنار چشمه ها بهتر از جاهای دیگه نتیجه میده .[/JUSTIFY]

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۱:۳۳ ق.ظ
توسط yasmangola_love
بهترین زمان کاشتش کیه؟ اگه الان بکاریم جواب میده؟

من تو تهران مسیر کلکچال خیلی دیدم

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۵:۳۳ ق.ظ
توسط fara
yasmangola_love نوشته شده:بهترین زمان کاشتش کیه؟ اگه الان بکاریم جواب میده؟

من تو تهران مسیر کلکچال خیلی دیدم

تو این وقت سال فکرنکنم ریشه بزند بهترین زمان کاشت اسفند و فروردین هست.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۱۰:۲۰ ق.ظ
توسط hosseinkhan
yasmangola_love نوشته شده:بهترین زمان کاشتش کیه؟ اگه الان بکاریم جواب میده؟

من تو تهران مسیر کلکچال خیلی دیدم

دوست عزیز تو که قائمشهری پش حتما استخر آبی یا کانال یا جوب آب نزدیکی زنبورستانت هست...اگه باغ داری که حتما استخر هم داری...بید مشک ( همون سیو فک ) تو آب باشه راحت ریشه میزنه. میتونی چندتا شاخا بید مشک رو ببری و تهش و بذاری تو آب...بعد از چند روز ریشه میزنه.بهترین کار واسه افرادی که استخر کشاورزی دارن کاشتن شاخه ی بید مشک طوری که توی آی قرار داشته باشه هست. تصویر

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۱:۰۳ ب.ظ
توسط yasmangola_love
ممنونم فرامرز و حسین عزیز

امسال رو یه درخت بیدمشکی جایی دیده بودم تو اواخر اسفند دقت میکردم دیدم رو بعضی از شکوفه هاش دعوا بود سر زنبورا.میشه به جرات گفت نوبتی بود شکوفه ها این قدر روشون زنبور بود

برا زنبور داری خیلی با ارزشه این درخت واقعا

بازم ممنونم

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۳:۰۳ ب.ظ
توسط saman
سلام
اگه لطف کنید و یه عکس کامل از درخت بیدمشک بزارید ممنون میشم

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۹:۱۰ ب.ظ
توسط mellifera
saman نوشته شده:سلام
اگه لطف کنید و یه عکس کامل از درخت بیدمشک بزارید ممنون میشم




http://www.google.com/search?q=%D8%AF%D ... 8&oe=UTF-8

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۳ تیر ۱۳۹۱, ۱۰:۲۳ ب.ظ
توسط saman
سلام
قبلا خودم این ادرس ها رو دنبال درخت بیدمشک گشته بودم همه تصویری که تو اونا پیدا کردم یه شاخه کوچک از بیدمشک بود. اگه لطف کنید عکس کامل از درخت بزارید تا قابل شناسایی باشه ممنون میشم.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: شنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۱, ۱۲:۵۴ ق.ظ
توسط HMousavi
[HIGHLIGHT=#ffffff]سلام تو همدان چه نوع بید مشکی برای زنبورعسل خوبه من چندتا [/HIGHLIGHT][HIGHLIGHT=#ffffff]واریته بیدمشک تو حیاط خونمون کاشتم (شکلش شبیه پنبه است) این نوع بیدمشک برای زنبورا خوبه؟[/HIGHLIGHT][HIGHLIGHT=#ffffff]
[/HIGHLIGHT]

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: جمعه ۹ فروردین ۱۳۹۲, ۳:۴۸ ب.ظ
توسط mellifera
saman نوشته شده:سلام
اگه لطف کنید و یه عکس کامل از درخت بیدمشک بزارید ممنون میشم

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۲, ۳:۴۹ ب.ظ
توسط nargmosa
با سلام خدمت دوستان کنار یه رودخانه یه درخت بزرگی که برگهای آن شبیه بید اما کوچکتر که خیلی پشم وکلک زده بود به نظر شما آیا این درخت ببیدمشک است وسوال دیگه اینکه کی میشه این را کاشت آیا در گرمسیر {جنوب} جواب میده با تشکر تصویر

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: چهارشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۲, ۹:۲۸ ب.ظ
توسط Kismar
تصویر

آب وهوای خنک ..آب فراوان..نور کافی باعث میشود درختان بید مشک اینگونه به گل بنشینند

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳, ۴:۰۹ ب.ظ
توسط barbod-beee
hosseinkhan نوشته شده:
jamshid نوشته شده:سلام
درخت بید مشک در اکثر مناطق کوهستانی سرد نبمه سرد و معتدل رشد میکنه تعجب میکنم چطور در نیشابور نیست لابد کسی اقدام نکرده ولی در طرقبه مشهد این درخت به فراوانی یافت میشه در شمال کشور به دلیل عدم کارایی در بخش چوب تقریبا برای مردم این درخت بی خاصیت میباشد و بصورت خودرو در اکثر باغات میروید لذا باغداران اقدام به قطع آن میکنند البته بید مشک به آب زیاد نیاز دارد در مناطق خشک لذا اگه در نیشابور کسی بتواند آنرا کاشت نماید در تابستان باید بفکر آبیاری هم باشد.

عرق بید مشک هم بسیار مفید فایده میباشد در ارومیه خیلی به آن توجه میشه و به اقتصاد آن منطقه هم کمک میکنه.

درخت بید چندین گونه داره که یکیش بید مشکه.بید مجنون و بید مشک هم نوع دیگشه
راجع به اون بیدی که گفتی به طور عادی خودش در میاد باید بگم به مازندرانی اسم این نوع بید ( فک ) هست که من ندیدم این درخت گل کنه/الان هم تازه این نوع بید برگ هاش درومده و گل نمیکنه

فکر نمی کنم بید مشک همون "فک" باشه. البته من خیلی دقت نکردم. ولی هیچ وقت ندیدم گل بده. البته درختی هست که خیلی سریع ریشه می زنه و به همین دلیل کشاوزان باهاش دشمنی دارند. تو مازندارن تقریبا این درخت را بی خواصیت می دونن.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳, ۶:۰۲ ب.ظ
توسط yasmangola_love
احمد اقا فک دار همون بیدمشکه. شما که بچه مازندرانی نباید این حرفو بزنی.این درخت به علت چوب بسیار نرم و سستش هیچ گونه استفاده ای از چوبش نمیشه غیر هیزم و برا همین بی خاصیت بهش میگن.!!! ضربالمثل های مازندرانی هم از این درخت مبنی بر عدم تکیه گاه بودن زده شده.
این درخت رو در شمال بی رگ هم میگن که علتش اینه که یه تیکه از چوبشو بشکنی تو زمین فرو کنی در میاد.البته این گیاه عاشق ابه برا همین کنار رودخانه ا محل اصلیه زندگیشه و فوقالهاده سریع رشد میکنه و به اب زیادی نیاز داره.

یه سری از عکس هایی که امسال(امسال زنبور داری) گرفتم رو براتون میزارم و عکس کامل درختم هست.

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر


تصویر




موفق باشید تصویر تصویر

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳, ۷:۴۵ ب.ظ
توسط degar
ازدوستانی که راجع به این درخت اطلاعاتی دارن سوالی داشتم که آیاالان هم میشه بیدمشک رو باقلمه تکثیرکردیابایدزودتراقدام میکردم دیگه دیرشده؟

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۳, ۸:۴۲ ب.ظ
توسط barbod-beee
من معذرت می خوام اشتباه کردم.
این درختی که تو مازندران هست و به زبان محلی بهش می گن "فک" یا همون "فک دار" گل می ده. از خانواده بید هست. بعد از عکسای که دوستان گذاشتن احساس کردم بعضی از این گلها را قبلا دیدم. زنگ زدم به یکی از این کشاورزای قدیمی که نتیجه این شد که بله این درخت "فک" یا همون "فک دار" گل می ده.

و ظاهرش شبیه این عکس که دوستون گذاشتن هست.
تصویر

باید بگم که تو مازندران برای تکثیرش کار خاصی نمی کنن. هر شاخه ای از این درخت را که تو خاک فرو کنن بعد از مدتی شروع می کنه به ریشه زدن و رشد می کنه.

نکته : کشاورزان با این درخت رابطه خوبی ندارن. به چند دلیل
1- میوه نداره
2- چوب درست و حسابی نداره
3- وقتی بخوان ریشه کن اش کنن به این راحتی از بین نمی ره
4- اگه کنار مزرعه برنج باشه شدیدا باعث افزایش کرم ساقه خوار می شه.

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۹۳, ۱:۵۰ ب.ظ
توسط mohammad123
بیدمشک در مناطق جنوبی بدلیل گرمسیری بودن هوا گلدهی ندارد و کم گل است وفقط در بعضی از سالها که سرما بیشتر است گل میدهد تصویر

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳, ۷:۰۳ ق.ظ
توسط Kismar
سلام
دوستانی که با درخت بید مشک کار کردن میدونن علت خشک شدن ان چیه. من دور یک باغ در جوی اب بفاصله هر 1 متر یک نهال بید مشک کاشتم همه انها گرفتن ولی در تابستان با وجودی که هفته ای دو بار ابیاری میشد از بالا شروع به خشک شدن میکنه.. دوستان میدونن این مشکل رو چطور میشه حل کرد.. بیماری ؟افته؟

Re: مشخصات درخت بيدمشك و اهميت آن در زنبورداري

ارسال شده: دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳, ۶:۲۲ ب.ظ
توسط yones1986
Kismar نوشته شده:سلام
دوستانی که با درخت بید مشک کار کردن میدونن علت خشک شدن ان چیه. من دور یک باغ در جوی اب بفاصله هر 1 متر یک نهال بید مشک کاشتم همه انها گرفتن ولی در تابستان با وجودی که هفته ای دو بار ابیاری میشد از بالا شروع به خشک شدن میکنه.. دوستان میدونن این مشکل رو چطور میشه حل کرد.. بیماری ؟افته؟

اگه طرف شمام امسال تابستون خشکی بوده باشه دو بار در هفته برای بیدمشک که به شدت به آب وابسته است خیلی کمه.قلمه هاتون اگه زیاد بلند باشه ممکنه در اوایل سبزم بشه ولی چون هرچه بلندتر باشه به آب و مواد بیشتری برای رشد نیاز داره از اونورم ریشه اش نوپا و ضعیفه در نتیجه با اولین گرمای شدید خشک میشه. برای اینکار میتونین قلمها روبا اندازه های مناسب تو بهمن و اسفندبزنید تا از رطوبت زمستون و بهار حداکثر استفاده رو بکنند.