انجمن سایت زنبورعسل ایران

بررسی اثرات ضد باكتریائی بره موم زنبورعسل روی باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبورعسل
بره موم زنبورعسل یا Propolis ماده ای مركب از صمغ انواع درختان و گیاهان مختلف است كه كارگران زنبورعسل آنرا در سبد گرده های خود جمع آوری كرده و با ایجاد تغییراتی در آن , از آن به عنوان ماده ای درزگیر , صیقل دهنده , ضدعفونی كننده داخل كندوها و سلولهای مومی و مومیائی نمودن لاشه حیوانات تلف شده در داخل كندوها استفاده می نماید .
بره موم از تركیباتی از جمله صمغ , موم, روغنهای فرار و گرده گل تشكیل شده است و با استفاده از آنالیز بیوشیمیائی از تركیبات متنوعی از جمله الكلها , آلدئیدها , فلاونوئیدها , اسیدهای آمینه , كالكونها, استرها , استونها , اسیدهای چرب و ... تشكیل گردیده است كه هر از این تركیبات در صنایع داروئی ارزش بالائی دارند.
بشر از قدیم الایام متوجه اثرات درمانی و ضد باكتریائی بره موم بوده است و در موارد بسیاری از بیماریهای انسان و حیوان مورد استفاده قرار داده و نتایج رضایت بخشی را كسب نموده است. در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی روی خواص درمانی بره موم بخصوص اثرات ضد باكتریائی آن انجام گرفته و نتایج قابل توجهی كسب شده است و در برخی موارد از آنتی بیوتیكهای صناعی هم موثرتر بوده است.
در این بررسی میزان حساسیت باكتری پنی باسیلوس لاروا عامل بیماری لوك آمریكائی زنبورعسل كه خطرناكترین بیماری زنبورعسل است مورد بررسی قرار گرفت و از روشهای رایج در بررسی اثرات آنتی باكتریائی مواد روی باكتریها از جمله روش رقت در براث و روشBaure – Kirby استفاده گردید.
در روش رقت در براث باكتری مذكور را در محیط براث كشت داد و با استفاده از رقتهای مختلف عصاره های اتانولی بره موم تحت تاثیر قرار دادیم . در روش Baure – Kirby از دیسكهای كاغذ صافی آغشته به میزانهای مختلف عصاره های الكلی بره موم استفاده گردید كه نتایج حاصله به شرح زیر است:
در روش رقت در براث رقتهای 32/ میلی گرم در میلی لیتر بره موم و بیشتر از آن باعث مهار رشد باكتری مذكور گردیدند و بدینصورت رقت 32/ میلی گرم در میلی لیتر بره موم به عنوان حداقل غلظت ممانعت كننده از رشد( MIC ) بره موم روی باكتری پنی باسیلوس لاروا تعیین گردید و در روش بائور كربی دیسكهای كاغذ صافی حاوی 01/ تا 1/ میلی گرم بره موم با ایجاد هاله های ممانعت از رشد باكتری به قطر 5 الی 18 میلی متر در اطراف خود مانع از رشد باكتری مذكور گردیدند.
نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد كه بره موم زنبورعسل ایران در مقایسه با بره موم تولیدی برخی از كشورهای دیگر از خاصیت ضد باكتریائی نسبتاً بالائی برخوردار است و در صورت استفاده صحیح می تواند در درمان بیماری لوك آمریكائی زنبور عسل مورد استفاده قرار گیرد. در رابطه با اثرات داروئی بره موم روی سایر عوامل بیماریزای انسان و دام تحقیقات زیادی صورت گرفته است. از جمله بارزترین و خوشبینانه ترین اثرات بره موم اثر آن روی انواع ویروسها از جمله ویروس عامل بیماری مهلك ایدز و انواع سلولهای سرطانی بوده است كه نویدهای را در راه درمان این بیماریها با استفاده از تركیبات مختلف بره موم ایجاد كرده است. با توجه به تنوع پوشش گیاهی ایران و تركیبات متنوع موجود در بره موم زنبور عسل ایران می توان استفاده های زیادی از آنرا در درمان بیماریهای انسان و دام برد.
دكتر مصطفی مرادی
عضو هیئت علمی موسسه رازی كرج بخش تحقیق و تشخیص بیماریهای زنبورعسل و كرم ابریشم